CURATE

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΘΕΣΕΩΝ



ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΒΑΣΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ

Γιατί επιμελούμαστε εκθέσεις; Γιατί ασχολούμαστε με την επιμέλεια εκθέσεων; Τι είναι αυτό που κάνει το curating τόσο ελκυστικό; Τι σημαίνει και τι προσφέρει η ενασχόληση με αυτό το αντικείμενο; Ποιες είναι οι βασικές αρχές της επιμελητικής πρακτικής; Και ποιες είναι οι βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιμελητές που εργάζονται στο πεδίο;

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Στο σεμινάριο διδάσκεται η μεθοδολογία της επιμέλειας εκθέσεων με έμφαση στις κυριότερες κατευθύνσεις της πρακτικής αυτής. Θα συζητηθούν αναλυτικά τα σημαντικότερα επιμελητικά πρότζεκτ του εισηγητή, οι απαιτήσεις για την πραγματοποίηση μιας έκθεσης (από τη σύλληψη της ιδέας μέχρι την υλοποίησή της, αλλά και η σημασία ενός απραγματοποίητου πρότζεκτ), τα γνωστικά εργαλεία που πρέπει να έχει στη διάθεσή του ένας επιμελητής, το εύρος των δραστηριοτήτων του (συγγραφή κειμένων, επιμέλεια εκδόσεων, συνεργασία με μουσεία, γκαλερί και ιδρύματα, με καλλιτέχνες και καλλιτεχνικές ομάδες), οι συνθήκες εργασίας του και το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο καλείται να λειτουργήσει ως επαγγελματίας.

ΕΠΙΜΕΛΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Στο πλαίσιο του σεμιναρίου οι συμμετέχοντες, είτε ατομικά είτε σε ομάδα, καλούνται να σχεδιάσουν μια εικονική έκθεση (σύλληψη κόνσεπτ, σύνταξη Δελτίου Τύπου, επιλογή καλλιτεχνών, συσχέτιση έργων) με βάση την κάτοψη ενός πραγματικού εκθεσιακού χώρου.

ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ

Σημαντικό στοιχείο του προγράμματος αποτελούν οι εκπαιδευτικές επισκέψεις σε εργαστήρια καλλιτεχνών και σε εκθέσεις.



«Collectanea», ομαδική έκθεση, Deree – The American College of Greece, Αθήνα (21 Φεβρουαρίου – 21 Μαρτίου 2020). Photo: Νίκος Αλεξόπουλος


ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

→ Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 8 τρίωρες συναντήσεις.
→ Οι συναντήσεις θα πραγματοποιηθούν διά ζώσης.
→ Δεν απαιτείται προηγούμενη επιμελητική εμπειρία.
→ Οι συναντήσεις θα πραγματοποιούνται σε χώρο στο κέντρο της Αθήνας και σε χρόνο που θα συμφωνηθεί από κοινού.
→ Το κόστος του προγράμματος είναι €500 και καταβάλλονται σε δύο ισόποσες δόσεις με την έναρξη κάθε σκέλους (στην πρώτη και στην έκτη συνάντηση).


ΔΗΛΩΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ

Παρακαλούμε στείλτε στη διεύθυνση curate.marinos@gmail.com:
→ Στοιχεία επικοινωνίας (Ονοματεπώνυμο και email) και σύντομο βιογραφικό.
→ Μια σύντομη παράγραφο που εξηγεί το ενδιαφέρον σας για το πρόγραμμα.


Ο ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ

Ο Χριστόφορος Μαρίνος (Αθήνα, 1975) είναι ιστορικός τέχνης, κριτικός τέχνης και επιμελητής εκθέσεων. Σπούδασε Ιστορία της Τέχνης στο Camberwell College of Arts του London Institute (University of the Arts, Λονδίνο) και στο Goldsmiths College, University of London. Είναι διδάκτορας του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, στον Βόλο.

Ειδικεύεται στην ελληνική τέχνη, τόσο τη μοντέρνα όσο και τη σύγχρονη. Έχει δημοσιεύσει πλήθος άρθρων και μελετών για Έλληνες καλλιτέχνες, από τον Γεώργιο Άβλιχο, τον Νικόλαο Γύζη, τον Γιάννη Τσαρούχη και τον Νίκο Εγγονόπουλο μέχρι πολύ νεότερους. Έχει επιμεληθεί αναδρομικές εκθέσεις σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών (Χάρης Γαβρήλος, Γιώργος Ιωάννου, Βαλέριος Καλούτσης, Βλάσης Κανιάρης, Μιχάλης Κατζουράκης, Αλέξης Κυριτσόπουλος, Γρηγόρης Σεμιτέκολο, Χρήστος Τζίβελος, Δημήτρης Φατούρος), ενώ έχει μελετήσει σε βάθος το έργο της Ρένας Παπασπύρου, του Βασίλη Σκυλάκου, της Άσπας Στασινοπούλου, του Θανάση Τότσικα και του Νίκου Αλεξίου.

Από το 2023 συνεργάζεται με το Ίδρυμα Ωνάση για την ανάδειξη και ερμηνεία των έργων της συλλογής του. Συγκεκριμένα έχει επιμεληθεί δύο ψηφιακές εκθέσεις, για τον αγιογράφο του 17ου αιώνα Θεόδωρο Πουλάκη και για τον γλύπτη Γιανούλη Χαλεπά.

Την περίοδο 2005-2006 εργάστηκε στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Κατά την παραμονή του στο ΕΜΣΤ συμμετείχε στην επιστημονική ομάδα των ιστορικών τέχνης που προετοίμασαν την έκθεση «Τα χρόνια της αμφισβήτησης: Η τέχνη του ’70 στην Ελλάδα» (επιμ. Μπία Παπαδοπούλου). Παράλληλα, την ίδια περίοδο συντόνιζε το πρόγραμμα «Προφορικές Ιστορίες» του μουσείου. Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος πραγματοποίησε εκτενείς ηχογραφημένες και βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις με τους Δημήτρη Φατούρο, Τζούλια Δημακοπούλου, Μάκη Θεοφυλακτόπουλο, Ρένα Παπασπύρου, Μιχάλη Κατζουράκη, Χρόνη Μπότσογλου, Σωτήρη Σόρογκα, Δημοσθένη Κοκκινίδη, Χρίστο Καρά, Νίκη Καναγκίνη και Βαγγέλη Δημητρέα.

Η επιμελητική του δραστηριότητα περιλαμβάνει επιμέλειες εκθέσεων, δράσεων, εκδόσεων, τοιχογραφιών, τηλεοπτικών εκπομπών, συζητήσεων, προβολών, ψηφιακών εκθέσεων και εργαστηρίων. Από το 2002 έως σήμερα έχει επιμεληθεί 150 εκθέσεις. Έχει συνεργαστεί ως ανεξάρτητος επιμελητής με τα μεγαλύτερα μουσεία της Ελλάδας, με γκαλερί και ανεξάρτητους χώρους, με καταξιωμένους και ανερχόμενους καλλιτέχνες, με συλλογικότητες και καλλιτεχνικές ομάδες. Έχει επιμεληθεί ομαδικές εκθέσεις στον δημόσιο χώρο, σε λαογραφικά μουσεία και αρχοντικά, χρησιμοποιώντας τη σύγχρονη τέχνη ως μέσο ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς ενός τόπου.

Έχει επιμεληθεί, μεταξύ άλλων, την έκδοση «Πιθανότητες: Συνεντεύξεις με νέους Έλληνες καλλιτέχνες» (futura, Αθήνα 2006) και «Το έργο της επιμέλειας» (AICA Hellas, 2011), στο οποίο εξετάζει την επιμέλεια εκθέσεων στην Ελλάδα, αρχής γενομένης από τη δεκαετία του ’60. Το 2008 με τον ποιητή Θάνο Σταθόπουλο ίδρυσαν το διαδικτυακό περιοδικό τέχνης kaput. (https://kaputarchive.online). Τo 2013 επιμελήθηκε τις εκδόσεις της 4ης Μπιενάλε της Αθήνας «AGORA», το 2015 την έκδοση για την 3η Μπιενάλε της Αθήνας «ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ» (2011) και το 2019 είχε τον συντονισμό και τη συνεπιμέλεια των εκδόσεων της 7ης Μπιενάλε της Αθήνας «ΕΚΛΕΙΨΗ».

Έχει δημοσιεύσει κριτικά σημειώματα στα διεθνή περιοδικά FlashArtInternational, ModernPainters, artinfo.comκαι artforum.com. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας TheReadingGroup. Το 2009 ήταν ένας από τους επιμελητές της 2ης Μπιενάλε της Αθήνας «HEAVEN» και το 2013 συμμετείχε στην ομάδα που επιμελήθηκε την 4η Μπιενάλε της Αθήνας «AGORA». Την περίοδο 2012-2015 διετέλεσε πρόεδρος του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης AICA Hellas. Από το 2008 έως το 2022 δίδαξε Ιστορία της Τέχνης στη Σχολή ΑΚΤΟ. Από το 2024 διδάσκει το μάθημα «Επιμελητικές πρακτικές» στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης (ΕΕΙΤ). Από το 2020 έως το 2025 ήταν επιμελητής εκθέσεων και δράσεων στον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ). Στο διάστημα αυτό επιμελήθηκε 67 εκθέσεις σε χώρους του Δήμου, καθώς και την τοιχογραφία «Το φιλί» του Ηλία Παπαηλιάκη στην πλατεία Αυδή, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Ωνάση. Τον Φεβρουάριο του 2021, με τον συγγραφέα Χρήστο Χρυσόπουλο, ίδρυσε την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία ΚΑΙΡΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.


ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ (ΕΠΙΛΟΓΗ)

«Χριστόφορος Μαρίνος: Η επιμέλεια εκθέσεων απαιτεί πειθαρχία και αντοχή», συνέντευξη στη Φαίη Τζανετουλάκου, culturenow.gr, 31.10.2022

«Χριστόφορος Μαρίνος: “Η δύναμη ενός μουσείου είναι η ικανότητά του να προσαρμόζεται στα δεδομένα της εποχής”», Συνέντευξη στη Λιάνα Ζωζά, artviews.gr, 11.04.2022

«Το ρεμπέτικο είναι το δικό μας ροκ», συνέντευξη στην Ειρήνη Νικολακάκη, Αθηνόραμα, 11.2.2022

«Ο Χριστόφορος Μαρίνος, το ρεμπέτικο και τα εικαστικά στον ΟΠΑΝΔΑ», συνέντευξη στην Ιωάννα Γκομούζα, Athens Voice, 3.2.2022

«Χριστόφορος Μαρίνος: “Θέλουμε το κοινό να αγαπήσει τη Δημοτική Πινακοθήκη”», Συνέντευξη στην Αργυρώ Μποζώνη, LIFO, 4.4.2021

«Είμαι επιμελητής κυνηγός», συνέντευξη στη Δέσποινα Ζευκιλή, Αθηνόραμα, 7.10.2020

«Ο επιμελητής της έκθεσης “Unhappy Monuments”, Χριστόφορος Μαρίνος, μιλά στο ελc για τα μνημεία και τα αγάλματα της Αθήνας», Συνέντευξη στην Αργυρώ Μποζώνη, ελculture.gr, 7.10.2020